Ichthus Groningen

C.S.V. Ichthus Groningen

#STUDENTENLEVENMETGOD

Forumarchief

Het gezag van Hebreeën

Alja zegt:

In elke preek die ik tot nu toe over Hebreeën heb gehoord, maakt de dominee wel een zijdelingse opmerking dat we niet weten wie de schrijver van deze brief is. Terloops worden er dan een paar suggesties gedaan, maar we zullen het nooit zeker weten. Ook op de Kick-off 3 maakte de spreker deze opmerking. Het zet me keer op keer weer aan het denken. Dat werd erger toen ik alle bronnen van de geciteerde teksten in Hebreeën ging opzoeken.

Veel citaten komen uit de psalmen. Nu vind ik dat al lastig omdat de psalmen veelal poëtisch zijn en op die manier de werkelijkheid soms op een onrealistische manier neerzetten. Sommige citaten vind ik daarom ook twijfelachtig om daarmee een heel betoog (wat Hebreeën in feite is) te onderbouwen.
Ter illustratie noem ik hier Hebreeën 1:7.

Over de engelen zegt hij: ‘Die zijn engelen inzet als windvlagen, en zijn dienaren als een vlammend vuur.’


Deze tekst komt uit psalm 50:3. De context van het citaat is:


De God der goden, de HEER,
gaat spreken en roept de aarde bijeen
van waar de zon opkomt tot waar zij ondergaat.
2 Uit Sion, stad van volmaakte pracht,
verschijnt God in stralend licht.
3 Hij komt, onze God, en zal niet zwijgen!
Laaiend vuur raast voor hem uit,
rondom hem wervelt een storm.


4 Hij roept de hemel op, daar boven,
en ook de aarde, bij het oordeel over zijn volk:
5 ‘Breng mijn getrouwen vóór mij,
die zich met offers aan mij verbinden.’
6 De hemel verkondigt Gods gerechtigheid,
hijzelf treedt op als rechter. sela


Wordt in vers 3 echt over engelen gesproken? Een dominee die dat anno nu zou beweren, zou worden bestempeld als vrijzinnig. Maar Hebreeën mag dat wel?
Ik kaartte dat laatst aan bij een groepje Ichthianen, en zij zeiden: de Hebreeënbrief is door de Geest geïnspireerd. Mijn antwoord was: maar de preek van een dominee toch ook als het goed is?
Ik ben benieuwd hoe andere Ichthianen hier tegenaan kijken. En het gaat me er echt niet om dat Hebreeën uit de bijbel moet worden gehaald. Daarvoor is het toch echt wel een mooie brief. Maar tegelijkertijd merk ik dat ik mijn reserves heb ten opzichte van Hebreeën. Ik neem het niet allemaal klakkeloos aan, omdat we niet weten wie de auteur is, en omdat die citaten soms echt uit het niets lijken te komen. Maar is mijn terughoudendheid terecht?

2010-04-28 12:15:15
Ulcridus zegt:

Wat betreft de auteur: blijkbaar is de brief binnen de kring van de eerste christenen wel al snel geaccepteerd. Volgens Wikipedia dacht Clemens van Alexandrië (geb. 150) dat Paulus de brief had geschreven (en Augustinus dacht dat twee eeuwen later ook), maar dat lijkt niet zo te zijn als je de brief vergelijkt met de brieven waarvan we wel zeker weten dat die van Paulus zijn (Romeinen, Korintiërs). En uiteindelijk is de brief ook in de canon opgenomen zonder dat daar veel gedoe over is geweest. En als je, zoals de meeste orthodoxe christenen, gelooft dat de Geest ook de vorming van de canon geleid heeft, blijft er (in ieder geval voor mij) niet veel reden over om aan het gezag van Hebreeën te twijfelen, ondanks dat ik niet weet wie de brief geschreven heeft. (Misschien is zekere kennis rond auteurschap ook iets waar wij als 21e-eeuwse westerlingen meer waarde aan hechten dan misschien zou moeten.)

Wat betreft de manier waarop X (de auteur van de Hebreeënbrief) met het citeren van teksten uit het Oude Testament omgaat: die is gewoon nogal anders dan wij nu gewend zijn te citeren. Dat zie je ook als je kijkt naar bijv. Jezus of Paulus als ze teksten uit het OT aanhalen. Ik heb daar niet zo voorbeelden van bij de hand, maar ook hier denk ik dat het veel te maken heeft met verwachtingen waar wij als moderne mensen mee naar de bijbel toegaan. Maar hier weet ik minder vanaf. Misschien dat MarX een duit in het zakje kan doen?

2010-04-28 13:38:08
T zegt:

Wat betreft de manier waarop X (de auteur van de Hebreeënbrief) met het citeren van teksten uit het Oude Testament omgaat: die is gewoon nogal anders dan wij nu gewend zijn te citeren. Dat zie je ook als je kijkt naar bijv. Jezus of Paulus als ze teksten uit het OT aanhalen. Ik heb daar niet zo voorbeelden van bij de hand, maar ook hier denk ik dat het veel te maken heeft met verwachtingen waar wij als moderne mensen mee naar de bijbel toegaan. Maar hier weet ik minder vanaf.


Hier ben ik het mee eens. Je moet maar eens kijken naar alle teksten die in het NT worden aangehaald. Volgens mij hadden wij 90% van die teksten niet op die manier durven aanhalen. Het is mij in ieder geval al veel vaker opgevallen dat de teksten die uit het OT aangehaald worden lang niet altijd in de in de originele context de meest voor de hand liggende interpretatie worden aangehaald. Sterker nog, heel vaak lijken ze te zeggen: kijk, hier stond het ook al, ook al zag je het er nog niet in.

2010-04-28 16:35:19
M zegt:

Wat betreft de manier waarop X (de auteur van de Hebreeënbrief) met het citeren van teksten uit het Oude Testament omgaat: die is gewoon nogal anders dan wij nu gewend zijn te citeren. Dat zie je ook als je kijkt naar bijv. Jezus of Paulus als ze teksten uit het OT aanhalen. Ik heb daar niet zo voorbeelden van bij de hand, maar ook hier denk ik dat het veel te maken heeft met verwachtingen waar wij als moderne mensen mee naar de bijbel toegaan. Maar hier weet ik minder vanaf.


Hier ben ik het mee eens. Je moet maar eens kijken naar alle teksten die in het NT worden aangehaald. Volgens mij hadden wij 90% van die teksten niet op die manier durven aanhalen. Het is mij in ieder geval al veel vaker opgevallen dat de teksten die uit het OT aangehaald worden lang niet altijd in de in de originele context de meest voor de hand liggende interpretatie worden aangehaald. Sterker nog, heel vaak lijken ze te zeggen: kijk, hier stond het ook al, ook al zag je het er nog niet in.



Of jij interpreteert die context niet op zodanige wijze dat je het voor de hand vind liggen. Dat lijkt mij eerder het geval. Juist het aanhalen/quoten is hier de vraag en die moet je in de cultuur van 2000 jaar terug plaatsen. Misschien past ook bescheidenheid gezien wij verder van het nieuwe testament af staan dan de schrijvers daarvan ten opzichte van het oude testament. Over de schrijver van Hebreeen zijn namelijk wel dingen te zeggen zoals een gedegen kennis van de schrift en de tradities van de joden. Dat maakt dat zijn bijbelgebruik in de context van 2000 jaar geleden zeer goed was, zeker gezien het gebrek aan controverse wat Ulcridus al aanstipt.

@Alja. Problematischer lijkt mij dan de wijze waarop met profetieën in de Psalmen om wordt gegaan als bewijs voor de authenticiteit van Christus. Ook in de evangeliën wordt veel verwezen naar de psalmen. Komt nog bij dat je misschien ook te vast zit aan het idee dat de psalmen poëzie zijn: vergelijk Mattheus 13:35 met psalm 78:2. Jezus zegt: 'de profeten zeiden', terwijl de verwijzing op een psalm terugwijst. Ik denk dat je vraag dus op verschillende fronten enige scherping nodig heeft: Zijn psalmen altijd poëzie of ook profetie? Hoe past de Hebreeënbrief in de cultuur van de schrijver en wat betekent dat voor de authenticiteit? Hoe werkt Gods Geest en zit daarin een verschil tussen het op schrift stellen en de samenstelling van de canon enerzijds en hedendaagse predikanten anderzijds?

Overigens een boeiend artikel gister in de Trouw betreffende de wijze waarop wij, verlichte en post-moderne mensen de bijbel lezen en hoe dat ook zou kunnen...

Goed, snel terug naar mijn scriptie...

2010-04-29 00:53:57

Sponsors